NE – TÜBİTAK 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Nedir?
TÜBİTAK tarafından yürütülen TÜBİTAK 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı ile sanayi kuruluşları tarafından yürütülen arge projeleri desteklenmektedir. Bu programa sadece Küçük ve Ortak Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) ölçeğindeki kuruluşlar başvuru yapabilmektedir. Program kapsamında yürütülecek projeler ile firmaların;
Bu program kapsamında aşağıda belirtilen yenilik sınıflarından biri veya birkaçını içeren proje faaliyetleri desteklenmektedir.
TÜBİTAK 1501 Programı kapsamında desteklenen ar-ge çalışmaları
TÜBİTAK 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı, Frascati Kılavuzu’nda tanımlanan “yeni bilgi üretme veya mevcut bilgiyi yenilikçi bir biçimde kullanma” anlayışına dayanır. Program kapsamında yapılan faaliyetler, Oslo Kılavuzu’nun çizdiği çerçevede ürün yeniliği, süreç yeniliği ve organizasyonel yenilik kategorilerine giren çalışmalardır.
Bu bağlamda desteklenebilecek tipik Ar-Ge faaliyetleri aşağıdaki aşamalardan oluşur:
KİM – Kimler Yararlanabilir?
TÜBİTAK 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamındaki başvurular ülkemizde yerleşik ve KOBİ ölçeğindeki sermaye şirketleri tarafından gerçekleştirilebilmektedir.
Ağustos 2025’te yapılan değişiklikle birlikte güncel KOBİ tanımı şu şekildedir: “Yıllık çalışan sayısı 250 kişiden az olan yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 1 milyar Türk Lirasını aşmayan işletmeler”
Bu nedenle Büyük Ölçekli İşletmeler tarafından yapılan başvurular değerlendirmeye alınmaz! Ayrıca kanuni ve iş merkezi yurtdışında bulunan işletmelerin dar mükellefiyet statüsündeki Türkiye’de yerleşik temsilcilik ve şubeleri ile vakıflar, dernekler ve bunların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, birlikler, şahıs şirketleri ve adi ortaklıklar bu program kapsamında başvuru yapamazlar.
Her ne kadar kısıtlayıcı bir şart olmasa da bu program ar-ge yapma kültürü belirli bir seviyede olan ve arge altyapısına sahip şirketler içindir. Dolayısıyla arge tecrübesi olmayan şirketler için öncelikli olarak 1507 – TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı veya KOSGEB Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programına başvuru yapmasını öneririm.
NEDEN – 1501 Projelerinin Firmalara Kazandırdığı Güç
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı, yalnızca teknik bir proje finansmanı değildir. Frascati Kılavuzu’nun tanımladığı şekilde, bilimsel bilgi üretme yeteneğini kurum kültürüne yerleştiren bir dönüşüm aracıdır.
Program sayesinde işletmeler kısa vadeli ürün geliştirme hedeflerinin ötesine geçerek, uzun vadeli yenilikçilik kapasitesi, proje yönetimi becerisi ve uluslararası rekabet gücü kazanmayı amaçlanır.
🚀 Stratejik ve Kurumsal Kazanımlar
🧠 Bilimsel ve Teknolojik Kazanımlar
🌍 Ekonomik ve Sosyal Kazanımlar
💲Desteklenen Harcama Kalemleri
1501 Programı kapsamında destek oranı %75’tir. Dolayısıyla proje için yapılan harcamaların 3/4’ü geri alınır. Ancak önce harcama yapılır, dönem sonunda yapılan değerlendirmeye istinaden geri ödeme alınır. Program kapsamında desteklenen harcama kalemleri şunlardır:
NASIL – Proje başvuru ve değerlendirme süreci
Projeye başlamadan önce, önerinin 1501 programına uygunluğunun sağlanması gerekir. Bu aşama, hakem değerlendirmesine geçebilmek için ön koşuldur.
Projenin tanımı, gerekçesi, iş paketleri, planı ve bütçesi gibi bilgiler hazırlanmalıdır. Başvuru online sistemde bulunan formlara yazılarak/yapıştırılarak gerçekleştirilmekte ancak bazı ek dosyalara (THS soru seti, İş-Zaman Çubuk Grafiği, Organizasyon Şeması vd.) da ihtiyaç duyulmaktadır.
TEYDEB uzmanları tarafından yapılan ön incelemede ar-Ge niteliği, bütçe kalemlerinin uygunluğu ve belgelerin eksiksizliği kontrol edilir. Eksiklik bulunması halinde başvuru ön değerlendirmede elenir.
Ön değerlendirmeyi geçen projelere, alanında uzman 2-5 hakem atanır. Hakemler proje yürütücüsüyle yerinde görüşme veya sunum üzerinden değerlendirme gerçekleştirir. Bu aşamada değerlendirme kriterleri devreye girer:
Hakem raporları TEYDEB ilgili teknoloji grubunun GYK tarafından incelenir. GYK, nihai değerlendirme sonucunda projeyi “desteklenebilir”, “düzeltme istenir” veya “reddedilir” olarak karara bağlar.
Destek kararı verildikten sonra firmaya destek yazısı gönderilir. Ardından TÜBİTAK ile firma arasında destek sözleşmesi imzalanır.
Proje süresince teknik ve mali ilerleme altışar aylık dönem raporları ile izlenir. Her dönemde teknik raporda hedeflere ulaşma düzeyi, mali raporda harcama gerçekleşmeleri ve hakem ziyareti raporunda saha gözlemleri değerlendirilir.
Raporların onaylanmasının ardından uygun görülen harcama tutarları için hakediş ödemeleri yapılır.
Proje tamamlandığında nihai teknik rapor hazırlanır. Bu rapor, projenin çıktıları (örnek: prototip, pilot ürün, validasyon raporu, yayın veya patent) ile birlikte değerlendirilir.
NE ZAMAN – 1501 Projelerine ne zaman başvuru yapılır?
1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı yılda 2 kez açılan bütçe esaslı çağrılarla yürütülmektedir. Genel olarak çağrı dönemleri Ocak-Şubat ve Temmuz-Ağustos ayları arasındadır.
Programa çağrının açık olduğu dönemlerde 7/24 online olarak eteydeb.tubitak.gov.tr adresindeki PRODIS sistemi üzerinden başvuru yapılabilir.
NE KADAR-1501 Projeleri bütçe sınırı?
Proje bütçe sınırı bulunmamaktadır. 2025 yılı için 19 milyon ₺ üstü projelerde ekonomik fizibilite raporu sunma zorunluluğu bulunur. 25 milyon ₺ üstü projelerde sunum yapılması istenebilir.
Bir dönemde en fazla 40 milyon ₺ veya proje toplam bütçesinin %30’u tutarında hakediş ödemesi yapılabilmektedir.
🍏 Gıda İşletmeleri İçin 1501 Danışmanlığı
Gıda sektöründe TÜBİTAK 1501 desteği almak, yalnızca bir form doldurmak değil; ürün, proses ve formül düzeyinde bilimsel doğruluğu kanıtlanmış bir Ar-Ge hikayesi kurmak anlamına gelir.
Danışmanlık hizmetim, tam da bu noktada devreye girer: Gıda işletmelerinin fikirlerini TÜBİTAK’ın teknik beklentilerine ve Ar-Ge tanımına uygun şekilde stratejik, bilimsel ve uygulanabilir projelere dönüştürürüm.
Detaylı bilgi almak için hemen iletişime geç
İhtiyaçlarınızı belirleyip, hemen çalışmaya başlayalım!
Sıkça sorulan sorular
Evet program KOBİ statüsündeki sermaye şirketlerinin başvurusuna uygundur. Şahıs şirketleri ve Büyük Ölçekli İşletmeler bu programdan yararlanamazlar.
Destek oranı %75’tir. Ancak önce harcama yapılır, dönem raporunun onaylanmasının ardından hakediş ödemesi gerçekleştirilir. Dolayısıyla harcama ile hakediş ödemesi arasında 2-8 ay arasında süre olmaktadır.
Çağrı dönemine göre değişebilmekle birlikte başvuru aşamasında en fazla 24 ay planlanabilir. Proje yürütülmesi sırasında 36 aya (ya da önerilen sürenin en fazla %50’si oranında) kadar uzatma talebi yapılabilir.
1501 programı konu sınırlaması yapmaz, ancak proje bilimsel ve teknolojik yenilik içermelidir. Gıda sektöründe tipik proje konuları şunlardır:
- Yerli katkı veya taşıyıcı madde geliştirilmesi
- Yeni fonksiyonel gıda ve takviye formülasyonları
- Gıda atıklarının (ör. posa, melas, çekirdek) değerli bileşenlere dönüştürülmesi
- Proses optimizasyonu ve enerji verimliliği
- Yeni kurutma, fermantasyon, ekstraksiyon teknikleri
- Raf ömrü, doku, aroma veya stabilite iyileştirmeleri
Evet. 1501 tüm sanayi sektörlerine açıktır. Ancak Ar-Ge niteliği taşıyan yenilikçi faaliyetler desteklenir. Rutin üretim, kapasite artırımı veya makine yatırımı niteliğindeki projeler destek kapsamına girmez.
TÜBİTAK desteği, proje kapsamında yapılan harcamaların belirli oranının geri ödenmesi şeklindedir. Harcamalar firma tarafından yapılır, ardından dönemsel olarak hakediş ödemesi alınır. Destek tutarları, dönem raporlarının onaylanmasıyla aktarılır.
Proje ile ilgili olmayan giderler desteklenmez. Ayrıca aşağıda belirtilen giderler de destek kapsamı dışındadır:
a) katma değer vergisi,
b) her türlü kar, fırsat maliyeti, sermaye kullanım maliyeti, sözleşme masrafları,
c) amortismanlar, depozitolar, avans ödemeleri,
d) dağıtım, pazarlama ve reklam giderleri,
e) patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret tescil giderleri, marka tescil giderleri,
f) muhasebe giderleri, sekreterlik vb. idari giderler,
g) huzur hakkı, murahhas azaya ödenen üyelik ücretleri, brüt ücretin yanında teşvik, motivasyon,vb. prim giderleri,
h) personele nakdi ya da ayni olarak verilen yemek ve servis/ulaşım giderleri,
i) kuruluş ortaklarına ait Bağ-Kur primleri, sosyal yardımlaşma vakıf ödentileri,
j) konaklama giderleri
k) şehir içi nakliye giderleri (gümrüklerden ve limanlardan yapılan nakliye hariç) ve posta giderleri,
l) seyahatlerde araç kiralama giderleri, özel oto ve kuruluş otosu ile yapılan seyahatlerdekullanılan yakıt giderleri,
m) proje Ar-Ge faaliyetleri ile ilintili olmayan üretime yönelik altyapı yatırımı ağırlıklı giderler,
n) fotokopi makinesi, projeksiyon cihazı gibi büro makineleri, büro mefruşatı,
o) ısıtma, aydınlatma ve üretimde sarf edilen enerji masrafları, su giderleri,
p) telefon, faks, haberleşme, internet kullanım maliyetleri,
r) vergi mevzuatında kabul edilmeyen giderler,
s) ofis, depo, stand kira giderleri,t) inşaat ve tesisat giderleri,
u) kırtasiye giderleri,
v) CE (test giderleri desteklenir) ve kalite belgelendirme giderleri.Proje özelinde yapılacak değerlendirmelerde,
Ar-Ge faaliyetlerinin gerekliliği dikkate alınarak bu maddenin o, p, t ve u bentlerinde belirtilenler içinden desteklenecek gider kalemleri olabilir.
Evet. 1501 başvurularında firma yetkilisinin e-imzası zorunludur. Proje başvurusu, sözleşme ve dönem raporlarının tamamı dijital ortamda imzalanır.
1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı yılda 2 kez açılan bütçe esaslı çağrılarla yürütülmektedir. Genel olarak çağrı dönemleri Ocak-Şubat ve Temmuz-Ağustos ayları arasındadır.